Już od 3 grudnia tego roku w bydgoskim Muzeum Okręgowym będzie można podziwiać wyjątkową wystawę „Od princeski do New Look. Ubiory damskie z kolekcji Adama Leja”, podczas której przedstawione zostaną stroje i akcesoria mody z jednej z największych w Europie kolekcji Haute Couture Adama Leja. Historyk sztuki i kolekcjoner mody stworzył z własnej i jednej z największych kolekcji mody w Europie Wschodniej, liczącej ponad 5000 obiektów z okresu od 1850 roku do dnia dzisiejszego, wystawę ubrań dziennych i wieczorowych, a także sukni ślubnych, które będzie można podziwiać wraz wspólnie z dziełami sztuki i rzemiosła artystycznego z lat około 1890-1950 w bydgoskim Muzeum Okręgowym.
Wystawa „Od princeski do New Look. Ubiory damskie z kolekcji Adama Leja” będzie opowieścią o modzie damskiej w różnych kontekstach związanych z sytuacją i rolą społeczną kobiet w poszczególnych epokach. Począwszy od skrępowania konwenansem i gorsetem, poprzez stopniową i wieloletnią emancypację, zyskanie praw wyborczych i zaistnienie w sferze publicznej, z tworzeniem kobiecych struktur wojskowych w czasach walki o niepodległość kraju, aż po funkcjonowanie w nowej rzeczywistości po II wojnie światowej. Rozwój technologii i wzornictwa również miał wpływ na modę, będzie to widoczne na ekspozycji w konkretnych strojach lub dodatkach.
Przedstawione zostaną ubiory najbardziej reprezentatywne dla konkretnych okresów historycznych, często wykonane przez sławne domy mody, twórców tej rangi co prekursor haute couture Charles Frederick Worth – suknia datowana na lata 1912-1916, w Polsce obecnie jest tylko kilka egzemplarzy ubiorów z tej znanej pracowni. Kolejnym godnym uwagi obiektem jest pelerynka typu sortie de bal projektu Emile Pingat, który był konkurentem Wortha. Po raz pierwszy w kraju zaprezentujemy unikatową “robe de style” rancuskiej projektantki Jeanne Lanvin z 1925, której druga wersja przechowywana jest w The Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku. Przestrzeń ekspozycji wypełnią także realizacje mniej znanych autorów i pracowni krawieckich, charakteryzujące się wielką pieczołowitością wykonania i znajomością trendów. Kreatywność rzemieślników będzie można prześledzić w różnorodnych dodatkach i akcesoriach.
Na wystawie zobaczymy rozmaite stroje, tkaniny i dodatki w aranżacji nawiązującej do danego okresu historycznego. Opowieść o modzie damskiej rozpocznie się od gorsetu i bielizny, pokazany zostanie strój cyklistki, przywołamy klimat secesyjnego wnętrza i wygląd ówczesnej kobiety, zarówno w sali balowej fin de siècle, podczas kąpieli morskich czy jazdy automobilem. Szczególnie zaakcentowany zostanie okres wielkich zmian w modzie, począwszy od rewolucyjnej metamorfozy bielizny damskiej, jak i stroju dziennego prezentowanego w pokoju w stylu art déco. Prześledzimy ewolucję obyczajową na przykładach strojów plażowych i tenisowych z międzywojnia. Przeniesiemy się na dancing z lat 20. – 30. XX w., gdzie zobaczymy suknie wieczorowe, w których tańczono charlestona, jazz lub walca. Pojawi się tam model sukni podobny do stroju, który nosiła Tola Mankiewiczówna w filmie „Pani minister tańczy”. Zaprezentowane zostaną także przykłady mody dziennej z lat 20. i 30, oraz stylu New Look Christiana Diora jako wzorzec klasycznej powojennej elegancji. W ramach ekspozycji pojawią się stroje sygnalizujace kryzysy ekonomiczne czy kataklizm wojny: bluzka uszyta z angielskiej szpiegowskiej mapy wojskowej czy ubiór uczestniczki Powstania Warszawskiego.
Wystawa zawiera ponad 300 obiektów z kolekcji mody damskiej, której właścicielem jest historyk sztuki Adam Leja, w tym tak interesujące przedmioty jak suknia domu mody Chanel z lat 30., rękawiczki z prywatnej garderoby Elsy Schiaparelli, kapelusze z takich pracowni jak: Madame Agnes, Rose Descat czy Suzanne Talbot, buty z paryskiej pracowni Francois Pinet czy torebka projektu Sonii Delaunay. Ciekawostką będzieoryginalny autograf Poli Negri, której matka posiadała kamienicę w Bydgoszczy. W celu rozszerzenia kontekstu historycznego, ale również jako oprawa aranżacyjna, wykorzystane zostaną meble, rzemiosło artystyczne, projekty z zakresu wzornictwa, obrazy, grafiki, plakaty, reklamy i fotografie z wybranych dekad pochodzące w większości z Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy. Część mebli i wyrobów rzemieślniczych pokazana zostanie dzięki uprzejmości Muzeum Warszawy, Muzeum Miasta Gdyni, Muzeum Powstania Warszawskiego.
Moda coraz częściej wkracza do polskich muzeów czyniąc z nich miejsce dialogu społecznego i obszar porozumienia między ludźmi. Ekspozycja wpisuje się w organizowany przez bydgoskie muzeum cykl prezentacji wzornictwa i dizajnu zarówno polskiego, jak i światowego.
„Od princeski do New Look. Ubiory damskie z kolekcji Adama Leja”
Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy
Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8, Wyspa Młyńska
Ekspozycja czynna: 3.12.2021 – 3.04.2022