Mija właśnie miesiąc od otwarcia wyjątkowej wystawy, będącej retrospektywą prac fotograficznych przedstawiającą obraz powojennego miasta odradzającego się z gruzów wojny — Warszawy.
Trwająca wystawa to wciągająca podróż w przeszłość stolicy. Najwięcej prac przypada na okres wczesnego PRL-u, kiedy budowano nową tożsamość miasta. Przedwojenny układ ulic przepełniony szeregowymi kamienicami mieszczańskimi wydawał się nie spełniać potrzeb powojennego społeczeństwa, dla których priorytetem było jak najszybsze otrzymanie dachu nad głową. Nowa wizja miasta podyktowana po części nowym przyjacielem Polski — ZSRR miała odzwierciedlać duch nowego nurtu w sztuce — socrealizmu. Kolejno powstające nowe budynki ukazywały prężnie zmieniający się krajobraz miasta. W tym czasie, w 1948 roku do miasta przybył młody fotograf, który tym samym otrzymał możliwość dokumentowania tego urbanizacyjnego procesu.
Zbyszko Siemaszko urodził się 30 sierpnia w 1925 roku w Wilnie, ówczesnych kresach Rzeczpospolitej. Dorastał w prężnie fotografującej rodzinie Siemaszków, którzy prowadzili wspólne atelier. Jego ojciec, Leonard już od najmłodszych lat poznawał syna z branżą fotograficzną. Nic więc dziwnego, że również i on odziedziczył w późniejszym czasie pasję po rodzicach. W trakcie wojny walczył w oddziałach AK na terenie Wileńszczyzny, skąd pochodzą jego pierwsze prace dokumentujące walkę partyzancką w lasach. Po wojnie dostał się do Katowic, gdzie zrobił maturę oraz zatrudnił się jako fotoreporter w tygodniku „Odra”. Następnie przeprowadził się do Warszawy, gdzie rozpoczął studia w Szkole Głównej Planowania i Statystyki, jednakże wkrótce zatrudnił się w Społecznym Przedsiębiorstwie Budowlanym, prowadząc pracownię fotografii dokumentalnej. W 1951 roku wstąpił do Związku Polskich Artystów Fotografików za sprawą Edmunda Kupieckiego, znanego fotografa architektury. W 1953 roku dołączył do tygodnika „Stolica”, gdzie publikował rekordową liczbę swoich pracach. Jego zdjęcia były na aż 222 okładkach. Całe swoje życie związał z fotografowaniem Warszawy. Owoce tych ujęć wydał w dwóch autorskich albumach w 1964 i 1968 roku. Po 1969 roku fotografował dla tygodnika „Perspektywy” aż do przemian ustrojowych po 1989 roku. Zmarł w 2015.
22 lipca w 1955 roku uroczyście obchodzono Święto Odrodzenia Polski (najważniejsze święto państwowe w PRL-u). Ulicą Marszałkowską i placem Defilad przeszła parada wojskowa, pochód młodzieży oraz otwarto Pałac Kultury i Nauki – socrealistyczny wieżowiec, dar ZSRR dla Warszawy. Kilka dni później, 31 lipca, rozpoczął się V Światowy Festiwal Młodzieży i Studentów, a wybrańcy zostali zaproszeni do Pałacu na wielki bankiet. Fotografię zrobiono z dachu budynku u zbiegu ulic Marszałkowskiej i Nowogrodzkiej.
Fot. NAC Opis: Jerzy S. Majewski
Mimo pracy swoich rodziców w atelier artysta cały czas działał w plenerze, kreując często nieoczywiste kadry pokazujące obrazy Warszawy z różnorodnych perspektyw, tu i ówdzie eksperymentując z techniką. To wyjątkowe spojrzenie sprawia, że i rodowici Warszawiacy odkryją nową twarz stolicy, która momentami jest bryłą, neonowym metropolis, rajską plażą, a nawet odbiciem ówczesnego zachodniego świata. W obliczu ciągłych przemian nie tylko budowlanych, ale i społecznych Siemaszko uzyskał płodne źródło inspiracji, które zostało przedstawione w najbogatszej kolekcji na wystawie Zbyszko Siemaszko. Fotograf Warszawy, która będzie udostępniana zwiedzającym jeszcze do 8 września.
Serdecznie zapraszamy do zwiedzania w Domu Spotkań z Historią na ulicy Karowej 20 w Warszawie.