„O kryminałach, kryształach i innych przedmiotach”

Już 9 września o 17:30 w Fundacja Archeologia Fotografii przy ul. Chłodnej 20 w Warszawie zapraszamy na wernisaż wystawy „O kryminałach, kryształach i innych przedmiotach”. Wyjątkowy temat wystawy ma zwrócić uwagę na fotografię użytkową jako równoprawny obszar twórczości artystycznej polskich powojennych fotografek i fotografów.

Projekty z zakresu fotografii reklamowej wykonywało wielu z nich. Nieliczni specjalizowali się w tej dyscyplinie, znacznie więcej realizowało zlecenia komercyjne na marginesie pracy reporterskiej czy artystycznej. Autorki i autorzy nierzadko deprecjonowali ten fragment swojego dorobku ze względu na jego aspekt zarobkowy. To prawdopodobnie jedna z przyczyn niedostatecznej znajomości zagadnień związanych z tą dziedziną fotografii.

W galerii Fundacji Archeologia Fotografii zostanie zaprezentowanych pięćdziesiąt różnorodnych prac z lat 50‒80. XX wieku, m.in. zdjęcia kwiatów i produktów przemysłowych, fotografie wykorzystywane w projektach okładek kryminałów, na pocztówkach czy do dekoracji wnętrz. Wśród nich obecne będą realizacje Marii Chrząszczowej, Zbigniewa Dłubaka, Mariusza Hermanowicza, Władysława Lemma, a także Jana i Waldyny Fleischmann oraz Danuty Rago.

W kontekście socjalistycznej fotografii komercyjnej, ważnym terminem jest właśnie: fotografia użytkowa, co wyjaśnia Maciej Szymanowicz w tekście towarzyszącym wystawie:

Mozaikę ukazującą różnorodne, najczęściej komercyjne zastosowania fotografii, które w dobie PRL-u określano zbiorczym terminem fotografii użytkowej. Dawał on bezpieczny dystans od słownika świata kapitalizmu, z którym łączono choćby pojęcie fotografii reklamowej, a którym dopiero w schyłkowych latach epoki gierkowskiej zaczęto śmielej firmować publikacje i wystawy.

Na charakter zdjęć reklamowych z tego okresu w różnym stopniu wpłynęły także ograniczenia natury technologicznej: dostęp do sprzętu, materiałów fotograficznych czy możliwość wykonania sesji w profesjonalnym studiu, brak zaplecza organizacyjnego w postaci agencji reklamowych, a nawet problemy ze zdobyciem rekwizytów. Sporo fotografii powstawało w plenerze lub w warunkach domowych, z wykorzystaniem podstawowego wyposażenia, mimo to często opierało się na ciekawych pomysłach i błyskotliwych rozwiązaniach formalnych i technicznych.

Część wybranych na wystawę fotografii to materiały robocze. Pokazane zostaną, np. reprodukcje z negatywów, przed ich ostatecznym opracowaniem, które pozwalają przyjrzeć się warsztatowi pracy artystów i ich fotograficznym eksperymentom.


„O kryminałach, kryształach i innych przedmiotach. Wystawa fotografii użytkowej”
Otwarcie: 9 września 2021, godz. 17.30–20.00
Wystawa czynna w dniach: 10 września‒24 października 2021 Godziny otwarcia galerii:  wt.: 11.00–17.00;  śr., czw., sob., niedz.: 11.00–19.00

Fundacja Archeologia Fotografii/Społeczne Centrum Fotografii
ul. Chłodna 20
00-891 Warszawa